1گروه علوم سیاسی، گرایش مسائل ایران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی
2گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی
چکیده
مقاله با هدف بررسی روابط ایران و آمریکا تا سال 2025 میلادی به روش آینده‌پژوهی بر اساس مطالعه روند‌های کوتاه مدت و بهرهگیری از نظرات کارشناسان و خبرگان با مصاحبه عمیق کیفی بوده و روش تجزیه و تحلیل یافته‌ها با بهره گیری از روش دلفی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر تعداد 15 نفر از خبرگان میباشند. تحلیل کلان روندها و پیشرانهای تحقیق نشان میدهد هشت شاخص تعامل در آینده روابط ایران و آمریکا شناسایی شده است. شاخص اهمیت و جایگاه ژئوپلیتیک ایران، نقش و نفوذ منطقهای جمهوری اسلامی ایران در آینده روابط ایران و آمریکا به عنوان مهم‌ترین شاخص تعاملی مطرح است. با تجزیه و تحلیل ماتریس شاخصهای تقابل روابط ایران و آمریکا، مهم‌ترین شاخصها با وزن معیار مشخص شده عبارتاند از: آینده پویش بازیگران مطرح منطقهای، نیازها، تقابلات و منافع راهبردی دو بازیگر با درجه اهمیت، برنامه فعالیتهای هستهای و موشکی ایران، استکبار ستیزی و مبانی ایدئولوژیک ایران که براین اساس فرضیه‌های تحقیق تأیید می‌گردد. لذا روابط ایران و آمریکا تا سال 2025 میلادی ممکن است تحت تأثیر تغییرات نظریه چرخه قدرت، جابجایی قدرتها قرار گرفته و تنشزدایی در روابط ایران و آمریکا صورت گیرد.
استیو، اسمیت؛ بیلیس، جان (1381). جهانی شدن سیاست، ترجمه گروه مترجمین، تهران: ابرار معاصر.
- جلالی بارنجی، محمدرضا (1389). تحلیل تصمیمهای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بر اساس مدل پیش تئوری روزنا، مرکز پژوهشهای علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه، فصلنامه مطالعات خاورمیانه، شماره 57.
- حقشناس، محمدرضا (1392). مواضع و عملکرد بازیگران مختلف در قبال بحران سوریه، ماه نگار راهبردی دیدهبان امنیت ملی، شماره 18.
- خانی، حسین (1393). امتگرایی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران؛ تطبیق دکترینهای امالقرای و تعامل فزاینده، فصلنامه پژوهش های راهبردی سیاست. دوره 2، شماره 8. بهار 1393.
- دهقانی فیروزآبادی، سید جلال (1391). سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران: سمت.
- زرقانی، سید هادی (1392). تحلیل ژئوپلیتیکی روابط ایران و آمریکا، یک معادله چند مجهولی، مرکز بینالمللی مطالعات صلح IPSC.
- عزتی، عزت‌الله (1386). ژئوپلیتیک، تهران: سمت، چاپ هفتم.
- عطایی، فرهاد و رسولی ثانیآبادی، الهام (1389). بررسی نقش و جایگاه سیاست خارجی در نظریههای روابط بین الملل، فصلنامه سیاست، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 40، شماره 3.
- علیزاده، عزیز؛ وحیدیمطلق، وحید و ناظمی، امیر (1389). سناریونگاری یا برنامهریزی بر پایه سناریوها، تهران: انتشارات مؤسسه مطالعات بینالمللی انرژی.
- گال، مردیت؛ والتر، بورگ و جویس گال (1383). روشهای تحقیق کمّی و کیفی در علوم تربیتی و روان شناسی، ترجمه احمد رضا نصر و همکاران، تهران: سمت و دانشگاه شهید بهشتی.
- موسسه افق آینده پژوهی راهبردی (1394). جایگاه ایران آینده در نظم خیالی آمریکایی، ماهنامه آینده‌پژوهی، شماره 21.
- Baharcicek, Abdulghadir; "Psychological Environment of Foreign Policy Making"; Turkish Foreign Policy Quarterly; Vol. 26, November 2001, Pp. 1-6.
- Cottam, Martha L.; Foreign Policy Decision Making: The Influence of Cognition; Boulder: Westview Press, 1986, P. 50.
- Criekemans, David, 2009, Where ‘geopolitics’ and ‘foreign policy analysis’ once met: the work of Harold and Margaret Sprout and its continued relevance today September.
- Gadal, S. & Jeansoulin, R. (2013) Borders, frontiers and limits: some computational concepts beyond words, formalisation sémantique.
- Katzman, Kenneth, "US-Iranian Relation: An Analytic Compendium of US Policies. Law and Regulations", Dec, 1999.
- Morgenthau, Hans; Politics Among Nations; 4th edition, New York: 1970, P. 185.
- Wolfe, James H. & Theodore Couloumis; Introduction to International Relations: Power and Justice; New Jersey: Prentice-Hall, 1990, P. 430.
ابتدای صفحه